Michiel heeft een filosofie boek gelezen…
Michiel heeft een filosofie boek gelezen en zijn gedachten deelt hij graag met ons.
Benedictus, Bakewell en Bologna
Tijd voor een culturele vakantie in Bologna en het dichtbij gelegen Ravenna. Tijd ook voor een goed boek. Graag speel ik op zeker en kies voor een potentiële prijswinnaar die zichzelf al bewezen heeft: Rob van Essen die met ‘Ik kom hier nog op terug’ 13 mei naar ik hoop zijn tweede Libris Literatuurprijs gaat winnen (eerder in 2019 met ‘De goede zoon’).
De jury heeft het over een zeldzaam rijk boek waarin virtuoos wordt gespeeld met verwachtingen, herinneringen en verwijzingen, met stijl, structuur en thematiek. In de kern gaat het ontroerende en verrassend humoristische boek over het verlangen om de werkelijkheid te beïnvloeden of zelfs naar de hand te zetten.
Benedictijnse verbinding
Virtuositeit is niet genoeg. Altijd ben ik zoek naar een benedictijnse connectie. Bij Rob van Essen vind ik die connectie als het groepje van de hoofdpersoon met zijn medefilosofiestudenten tentamens gaan voorbereiden. Niet de hoofdlijn van zijn verhaal, maar toch…: “Er waren groepjes die samen naar Paradiso gingen, er was zelfs een groepje dat een lang weekend naar een klooster in Egmond ging om zich voor te bereiden op een tentamen. Dat laatste was een idee van De Paus, die toen al graag naar katholieke instellingen trok.”
Ook in Bologna is het even zoeken naar de benedictijnse verbinding, maar hij is er natuurlijk wel. Een van de mooiere kerken is de San Domenico waar Dominicus, de naamgever van de Dominicanen begraven ligt. De Dominicanen of Predikheren streven de bewaking van het geloof na. Hierbij hoort een gedegen opleiding, bij voorkeur aan de in 1088 gestichte Universiteit van Bologna, de oudste nog functionerende universiteit ter wereld. En daar komen de benedictijnen weer om de hoek kijken. Broeder Gerard Mathijsen wist mij gelukkig te melden dat in de middeleeuwen ook de benedictijnen daar al studeerden.
Bakewells Dante in Ravenna
In Ravenna bezochten we het graf van Dante Alighieri die aan het begin van de veertiende eeuw zo’n beetje aan de wieg stond van het humanisme. Over hem en vele anderen heeft Sara Bakewell het terecht veel geprezen De humanisten geschreven. Geen boek over zevenhonderd jaar humanisme, maar over humanisten; omdat het immers gaat om de mensen met hun verhalen. Een krachtig pleidooi voor menselijkheid in een verdeelde wereld. Dat was al zo in de tijd van Dante, maar geldt ook onverkort in de eenentwintigste eeuw.
Bakewell is docent creatief schrijven aan de Universiteit van Oxford. Dat is niet het enige, zij is ook zelf een creatief schrijver. Bij de kosmische visionair Dante ziet zij in een tijd van katholieke dominantie hernieuwde belangstelling voor het bestuderen van de mens. Met virtuoos vileine pen beschrijft zij hem: “pleitbezorger van de Toscaanse taal en meester van de kunst om langs literaire weg wraak te nemen op zijn vijanden door op levendige wijze een hel te beschrijven waarin ze een ereplaats kregen.” Na Bakewells boek ga ik gelijk verder met Dantes Goddelijke komedie.
Michiel Oosschot
€ 29,99 € 49,99